SERMON JAMITA TU MINGGU MISERIKORDIAS DOMINI, 22 APRIL 2012
PARHAMAN NA DENGGAN DO TUHAN
JESUS
Johannes 10 : 1 – 11
PATUJOLO
Di pamungkaan ni Barita na Uli na sinuratna on, didok si Johannes do:
“Na ro do Ibana manopot na di Ibana hian, gabe ndang dijangkon angka na di
ibana i Ibana. Alai manang piga na manjangkon Ibana, tusi do dilehon huaso asa
gabe anak ni Debata nasida, angka na porsea di goarNa” (1:11-12). Di bd.1-4
dihatindanghon do taringot tu haroro dohot parmianon ni Kristus di tongatonga
ni angka na di Ibana i hian, dung i di bd.5-12 barita ni hasopanjangkonon ni
angka na di Ibana i di Ibana. Maradophon angka na manjangkon dohot na so manjangkon
i, di bd.10 on dipapatar Tuhan Jesus do diriNa songon Parmahan na Denggan.
Parmahan, sada sian tudosan angka na umuli do i na pinangke ni Bibel laho
manggombarhon pardomuan ni Debata dohot jolma, pribadi manang punguan
(bangso, huria). Digoari si Jakob do rupani Debata siparmahan ibana (1 Mus.48:15), songon i si David (Ps.23:1), jala si Asap manghatindanghon Jahowa do siparmahan Israel (Ps.80:2). Marhite i diondolhon do haporseaon dohot pos ni rohanasida di pangodingion ni Debata, panogunoguon dohot panarihonNa. HaparmahanionNa i diulahon do i nang marhite halak angka na pinillit jala na sinuruNa, isara partogi, panguhum, malim, panurirang dohot raja. Taringot tu angka i, lomoan do roha ni Israel manggoari angka i parmahan sian partogi manang pemimpin. Hombar tu cara ni angka parmahan i menyikapi haparmahanionna, gabe tubu ma dua horong parmahan, i ma parmahan na denggan dohot na so denggan.
(bangso, huria). Digoari si Jakob do rupani Debata siparmahan ibana (1 Mus.48:15), songon i si David (Ps.23:1), jala si Asap manghatindanghon Jahowa do siparmahan Israel (Ps.80:2). Marhite i diondolhon do haporseaon dohot pos ni rohanasida di pangodingion ni Debata, panogunoguon dohot panarihonNa. HaparmahanionNa i diulahon do i nang marhite halak angka na pinillit jala na sinuruNa, isara partogi, panguhum, malim, panurirang dohot raja. Taringot tu angka i, lomoan do roha ni Israel manggoari angka i parmahan sian partogi manang pemimpin. Hombar tu cara ni angka parmahan i menyikapi haparmahanionna, gabe tubu ma dua horong parmahan, i ma parmahan na denggan dohot na so denggan.
Molo tataringoti Parmahan,
tontu sahali adong ma na pinarmahanna. Ulaon ni Parmahan ima mangaradoti angka
na pinarmahanna asa unang mago, unang marserak, jala dapotan jampalan na lomak.
Boi do ra tapatudos parmahan dohot uluan di sada inganan, isarani uluan ni
Negara manang huria. Taringot tusi do nanaeng dipatuduhon turpuk on tu hita,
uluan na digoari parmahan dohot rakyat/ruas na digoari biru-biru. Mansai
tangkas do parmahan i dipatorang di Johannes 10 on. Alani i, ingkon luhut do na
sa bindu on patangkasonta (ay. 1–18).
HATORANGAN
1. Parmahan na denggan do Jesus
1. Parmahan na denggan do Jesus
Didok Tuhan i: “Parmahan na
denggan do anggo Ahu. ”Pingkiran na patudoshon Messias manang Kristus na
pinarbagabaga i tu parmahan, nunga mamungka i di panurirangon di Padan na Robi
(Jer.23: Sak.11). Dison, diauhon jala dihonahon Jesus do panurirangon i tu
Ibana, ai dipasobok ma diriNa tu parmahan na denggan. Marhite i, parjolo sahali
naeng papataronNa do paboa Ibana do Messias i, Kristus na pinarbagabaga ni
Debata bahen haluaon dohot hasonangan ni hajolmaon. Taringot tu hadengganonNa i
didok: “Diseahon parmahan na denggan i
do hosana humophop angka birubiruna.” Na marpambuatan do i sian gombaran ni
parmahan na denggan di Israel. Hira sude luat Judea dohot satonga luat Samaria
godangan pardolokdolohan do jala marbatubatu. Ndang godang tano na denggan
bahen inganan marsuansuanan, alai cukup denggan do bahen parmahanan.
Ndang sadia nian duhutduhut, rangkak do adaran na bidang, alai gogotgogot do di
holangholang ni batu angka na godang i. Ala ni i ndang boi angka birubiru
godanggodang rap manjampal di sadasada inganan, alai marserak do hombar tu haadongon
ni duhutduhut. Gabe mansai talpe do angka birbiru i tu parmaraan, mura
tardempar, lilu jala mago. So sundat dope parmaraan na boi ro sian binatang
panoro, babiat manang antuasu; songon i sian parjahat, angka panangko manang
pamangus. Ala ni i, ingkon mansai radot do parmahan i mangaramoti angka
dorbiana. Diparrohahon birubiru i sadasada, disarihon hasonangan dohot
haluaonna. Arian borngin, hira so adong do adianna. Molo ro panoro manang
pamangus, ibana di jolo laho mangalo. Molo naung sanga disoro babiat i sada
sian birubiru i jala diparsurage, ingkon soroon ni parmahan i do sabagian isara
patna manang pinggolna bahen bukti tu nampunasa paboa na hona soro do birubiru
i. Molo ndang songon i, ingkon gararonna do i, potongon ni indukna sian gajina.
Ndang pargaji na timbo parmahan di Israel, gabe nunga mansai maol di agia ise
pe manggarar arga ni sada birubiru. Di paraloan dohot angka panoro manang
panangko i, ndang jarang masa na gabe parmahan i mate humophop angka
birubiruna. Ndang songon i anggo parmahan siida gaji. Taringot tusi, didok
Jesus do: “Alai anggo na niupaan, na so parmahan situtu, na so nampuna birubiru
i; diida pe ro babiat, ditadinghon do birubiru i laho maporus, gabe disoro
babiat i ma birubiru i jala dipanserakhon.” Sian pandohan i boi do antusan,
adong do tolu horong ni angka parmahan, i ma:
1) Na parjolo, na niupaan. Ndang
adong tondi haparmahanionna, molo gabe parmahan pe ibana holan ala ni upa do.
Ala ndang adong be ulaon na asing rupani, gabe parmahan ibana, anggo tung
holong ni rohana tu birubiru i ndang adong.
2) Na paduahon, parmahan situtu.
Tong do nian na niupaan, alai tangkas do tondi haparmahanionna, jala
dihaholongi do na pinarmahanna i.
3) Na patoluhon, nampuna birubiru i.
Ibana nampunasa, laos ibana parmahanna. Taringot tu na patoluhon on, hira boi
do pastihonon halak na martondi haparmahanion do i jala na manghaholongi
birubiru i. Tung na so haantusan nama i, ibana nampunasa, laos ibana parmahanna
hape ndang adong tondi haparmahanionna jala ndang dihaholongi birubiruna i.
Sian na tolu i, na dua horong na
nidohan parpudi on do na bolas gabe gombaran ni parmahan na denggan. I do na
olo sumeahon hosana humophop angka birubiruna. Anggo na parjolo i, holan na
manarihon dirina do i, patujolohon hasonangan dohot haluaonna. Ia ro babiat, laho
do i maporus, gabe disoro ma birubiru i. Maporus ma angka na tading i
masitondong dalanna be, gabe marserak jala mago.
2. Pangalaho ni Parmahan na denggan roha
Hombar tu si, pangalaho (kriteria)
ni Parmahan na denggan roha mangihuthon Tuhan Jesus {tontu, Tuhanta Jesus do
Parmahan na denggan roha (yang ideal dan
sempurna), i ma:
Ø Rade maneahon hosana (bersedia kehilangan nyawa) - Pengorbanan dan tanggung jawab.
Saluhut gogona, pingkiranna, hatana, rohana dohot tondina do dilehon
parmahan na denggan roha laho marmahani birubiruna. Sandok ngoluna tahe,
dilehon ibana, asa tongtong sonang jala malua angka birubiru i. Bahkan rade do
parmahan na denggan roha maneahon hosana molo ingkon i. Jumolo do dipasiding
parmahan i birubiruna sian angka paraloan, partongtangan dohot angka na naeng
manarbut. Pangalaho on patuduhon tanggung jawab na hibul sian parmahan i.
Lapatanna, ndang neang ulaon i, alani i, ndang boi gait jala ndang boi neang
rohana. Diharingkothon do pengorbanan na marsitutu, intap ni gogona.
Ø Adong parsaoran na masitandaan (Ada hubungan yang saling mengenal) – Solidaritas.
Parsaoran na masitandaan na ni dokna ima: ditanda parmahan i do na
pinarmahanna, jala di tanda birubiru i do ise na marmahani nasida. Dungi, sada
hataridaan parmahan na denggan roha do molo tangkas di tanda ibana ise do na
pinarmahanna ’Hutanda
do angka na di Ahu, jala ditanda nasida do Ahu’ (ay. 14).
Panandaon i ndada holan sekadar mamboto (mengetahui) goarna manang
hataridaan parduru, alai na rumingkot ditanda haiseon ni birubiruna i (siapa
dan bagaimana). Diboto roha parbagasonna, lapatanna, diboto, aha na ringkot,
boha keadaanna, aha na pinarsintana, songon dia parsaoranna, dna (tentu ini
adalah sikap yang sangat ideal). Alai, na sai tongtong dope hita marguru jala
marsitutu maniru pambahenan ni Tuhan Jesus songon Parmahan na ideal.
Ø Denggan jala solhot parsaoranna dohot Debata (Memiliki hubungan yang baik dengan Allah) – Spiritualitas.
Ndang tarsirang hadengganon ni sahalak parmahan sian hadengganon ni
hubungan ni parmahan i dohot Debata. Hinadenggan ni parsaoran i dipatuduhon
marhite pandohan ni Tuhan Jesus ”Songon Ama i na tumanda Ahu jala Ahu tumanda Ama i’ (ay. 15).
Jala dihaholongi Debata ibana ”…dihaholongi Ama i Ahu, ala hulehon hosangku…” Molo sega do
parsaoran ni sahalak parmahan dohot Debata, boi dipastihon ndang denggan
haparmahanon ni sahalak parmahan marmahani birubiruna. Boasa? Ai Debata do type
manang tiruan Parmahan na denggan roha. Ingkon haparmahanon ni Debata do
pangkeonta marmahani birubiru na adong di hita. Molo sian na asing do, jala
sian roharohanta sandiri, ndang tarbahen hita patupahon na denggan manogunogu
birubiru i. Ndada holan tiruan sambing dilehon Debata tu hita songon parmahan,
alai dohot do gogo, bisuk dohot tondi na girgir. Ndada dipasombu Debata hita
marmahani sahalakta, alai diramoti do hita. Alani i, ingkon denggan do
parsaoran ni sahalak parmahan dohot Debata asa sai taruli ibana di angka gogo,
bisuk dohot partondion na sian Debata, asa sai tongtong imbaru caranta dohot
usahonta manogunogu birubiru i (relevan jala kontekstual). Ingkon adong do di
diri ni parmahan i, integritas diri dohot ngolu partondion na denggan.
Ø Hobas manogu birubiru na tardempar (giat menuntun domba yang sesat) – Semangat juang.
Pangalaho na hobas, on do sada na ingkon adong di diri ni sahalak
parmahan. Hobas na ni dokna, ndang pintor so ibana molo dung denggan
diparmahani ibana birubiru na diibana i. Alai, sai hobas do ibana mangalului
angka birubiru na tardempar. Ndang losok jala ndang borat simanjojakna (patna)
mangalangka. Ndang jempek simangidona (tanganna) mangurupi dohot manogunogu.
Sai dipingkirpingkiri ibana do muse mambahen angka na denggan. Mangalului angka
na lilu. Jala ndang sonang rohana molo so dapot na lilu i. Huria songon
parmahan sai tongtong do pe berjuang patupahon zending tu angka birubiru asa
tung boi tartogu nasida jala masuk tu punguan ni birubiru ni Debata.
3.
Debata Parmahan niangka Parmahan
Debata
do na pasahathon nagka biru-biruNa i asa diparmahani. Alai adong do parmahan i
na so mangaradoti angka biru-biruna. Adong na marsahit alai ndang diubati,
adong na mago alai ndang dilului, na marserak ndang dipapungu, na mauas male
dang diboan tu aek nation dohot jampalan na lomak. I ma angka parmahan na so
mangulahon ulaonna dohot denggan, gabe dibuat nampuna biribiru i ma angka
birubiruNa. Asa gabe didok: “Ida ma, ahu, apala ahu sandiri usouso
sogot di birubirungku, jala luluanku nasida…., Luluanku ma na mago i, jala
mulak boanonku na tardempar i, jala lilitanku do na mabugang i, jala
pargogoanku do na marsahit i; alai anggo na mokmok i dohot na gogo i
siaphononku do, ahu sandiri tahe marmahansa marhitehite uhum”. (Hes. 34:15-16)
Gok
holong ni roha ni Debata do portibion, alai molo dang dihangoluhon jolma
holong i, gabe rimas ma Debata. UhumonNa ma nasida hombar tu na niulana,
gabe Panguhum ma Jahowa di tonga-tonga nasida. Alai tu angka na manghaholongi
Ibana, hot do asi ni rohaNa. Na mokmok dohot na gogo marlapatan angka na sukses
alani kolusi, korupsi dohot dohot koalisi na mementingkan diri dohot
kelompok, Debata ma marmahan nasida dibagasan uhum (Pengadilan).
Tontu, pangalaho ni parmahan na so denggan ima suharsuhar ni parmahan na
denggan roha i do. Alai, ingkon tong do idaonta marhite turpuk on, ndada holan
asa gabe parmahan na denggan hita, alai laos ingkon tong do hita gabe birubiru
na denggan roha. Di jolo ni Debata, birubiru do hita alai huhut do gabe
parmahan hita
4. Birubiru na asing???
Di ay.16 didok Jesus muse: “Adong
dope angka birubirungKu na asing, na so sian bara on. Ingkon dohot do angka i
togihononHu; tangihonon nasida do soarangKu, dung i gabe sada punguan ma i jala
sada ma parmahan.” Anggo on, hasurungan ni Kristus i do songon Parmahan na
denggan sasadasa. Angka parmahan di tano Israel ndang tarjou i manogihon
birubiru sian bara na asing laho papunguhon tu dorbia ni indukna. Alai di
Kristus Jesus, Parmahan na denggan sasadasa i tung sada sian sintuhu ni
haparmahanionNa do i. Ise do na nidokNa disi? I ma angka na naeng porsea
(pat.Joh.17:20) sian na so bangso Israel. Disuru Debata do Kristus i tu tano on
ndang holan tu angka na di Ibana hian, alai dohot do tu angka na so di Ibana
hian. Dohot do di nasida Ibana sumeahon hosaNa, manaon jala mate di hau
pinarsilang bahen tobus dohot hasaean ni angka dosana. Hombar tusi, ingkon
mangula do Ibana dohot di tongatonga ni angka bangso parbegu na tartanda di
sandok portibi on. SipatulusonNa ma i marhitehite angka siseanNa. Ndang tagamon
magopo jala marisuang sambing ulaon ni sisean i, ingkon adong do na manangihon,
na muba jala gabe porsea di Ibana.
SIPAHUSORHUSORON
1.
Di pangujungi ni
Evangelium on, didok Jesus do tu si Simon Petrus: “ Parmahani ma angka
birubirungKu!” (21:15-17). Ndang holan tu si Simon Petrus i didok, alai dohot
tu hita sude. Dohot, ai parmahan do hita sude di angka na pinasahat ni Debata
tu hita ganup marsadasada. Parmahan do rupani ama di keluargana, natoras di
ianakhonna, guru di siseanna, uluan di na niuluhonna, partogi tu na
tinogihonna, pamarenta di na pinarentana, dohot na asing angka na so
tarparjojor hita dison. Boha ma bahenonta mangulahon i? Haparmahanion na songon
dia ma na patut hangoluhononta? Martiruan tu Tuhanta Jesus Kristus, Parmahan na
denggan i, marojahan di turpuk di hita Minggu on, adong ma dua na naeng
dohonon: Asa gabe;
Ø Na parjolo, haparmahanion na manghophop. Tuhanta Jesus tahe, ndang maila mambahen
i gabe gombaran ni haparmahanionNa, ai dipasobok do diriNa tu parmahan na
denggan na maneahon hosaNa humophop angka na di Ibana. I ma na gabe tiruan di
hita. Ndang masalpuhu molo nidok, di tingki na parpudi on naung masa do inflasi
di haparmahanion. Hira di tonga ni sude do i masa; di tonga ni masyarakat
rupani, di tonga ni angka lembaga, organisasi, bangso, dohot negara.
Di huria pe tahe nunga masa i. Nunga mansai maol nuaeng luluan angka partogi na
olo mangalului dohot patujolohon hadengganon ni natorop, angka pemimpin
na barani maneahon diri dohot hasonanganna demi bangso dohot negara.
Alai sabalikna, ndang ulaon na maol be nuaeng mangalului angka partogi manang
uluan naung madabu tu bangko ni parmahan siida gaji, na so marmahani birubiruna
songon na patut, alai holan na naeng manggustingi imbuluna bahen paheanna dohot
mamotongi pamueanna angka na ummokmok jala mangallangi tabotabona
(pat.Hes.34:3). Tuhanta Jesus Kristus mangalehon tiruan tu hita taringot tu
haparmahanion na denggan. Ndang dilului hasonanganNa, gok sitaonon do ngoluNa,
ndang adong nanggo apala hapeahan ni uluNa; diseahon tahe diriNa, manaon jala
mate di hau pinarsilang humophop angka birubiruna asa manjalo di hangoluan na
gok pola marlobilobi.
Ø Na paduahon, haparmahanion na pasadahon. Didok Tuhanta Jesus Kristus muse di jamita
on: “Adong dope angka birubirungKu na asing, na so sian bara on. Ingkon dohot
do angka i togihononHu; tangihonon nasida do soarangKu, dung i gabe sada
punguan ma i jala sada ma parmahan.” Ise do na nidokNa disi? I ma angka na
naeng porsea sian na so bangso Israel. Ndang holan tu halak Israel Kristus i
disuru Debata, alai dohot do tu angka na so bangso hian. Dohot do di nasida
Ibana sumeahon hosaNa, manaon jala mate di hau pinarsilang bahen tobus dohot
hasaean ni angka dosana.
Haparmahanion sisongon i ma muse na patut hangoluhononta. Mansai torop
dope halak na mago di hasiangan on, angka na lilu di adaran manang na tardempar
di halongonan, di portibi hagolapon on. Dohot do tu nasida Kristus i tuat disuru
Debata, dohot do di nasida Ibana manaon jala mate bahen tobus dohot hasaean ni
angka dosana. Ala ni i disuru Jesus Kristus i do hita mangalului angka i,
manjou, manogihon jala pabongothon tu punguan ni angka na pinarmahanNa, i ma
huria na sasada i jala na badia i. Gabe sada punguan do saluhut na porsea i.
Ndang adong be disi Jahudi dohot na so Jahudi, bangso dohot na so bangso. Dorpi
parholangan na manirang hian nunga ditangtangi di bagasan parsilangon dohot
hamatean ni Kristus i. Sada do Tuhan na manobus, sada do pelean bahen tobus,
jala sada do mudar pangurasion dohot pangiasion. Ala ni i gabe sada do nasida
sude. Ndang hasadaon ni struktur manang organisasi huria i, alai
hasadaon di bagasan pangoloion di Kristus do. Manang na di dia pe ojak huria i,
ingkon boi do sude mambege, mangalusi, mangoloi dohot mangihuthon Parmahan na
denggan sasadasa i, Jesus Kristus i. Songon parmahan na martiruan tu Kristus i,
siradotanta do hasadaon i. Sipasidingonta do nasa bangko na boi mangambati
halak mamongoti hasadaon i. Laos songon i do na mamuntari dohot na paserakhon,
ai di toru ni uhum ni Debata do angka na songon i (ida turpuk sijahaon,
Jer.23:1-8), alai taradoti ma nasa na tau padengganhon dohot na pauliulihon
hita sama hita. Tapahombar ma tu Goar ni Minggu dohot tu topi Minggu, marhite
diskusinta. PDT.
HARMINTO SIHOMBING, STH
0 comments:
Post a Comment